Badam stratosferę, warstwę atmosfery, która rozciąga się nad troposferą z około 10-50 km. W stratosferze nie występuję "prawdziwa pogoda" - taka która występuje w troposferze. Przy niewielkiej lub żadnej zawartości pary wodnej nie widać tej warstwy atmosferycznej na zdjęciach teledetekcji atmosfery, - w przeciwieństwie do ogromnych i pięknych systemów pogodowych w troposferze. Aby wizualizować stratosferę, polegamy przede wszystkim na grafice generowanej przez modele matematyczne – i to nie jest tak, że można wyjść na zewnątrz i doświadczyć tego na podstawie obserwacji - z punktu widzenia jako początkujący naukowiec, dlaczego mnie to interesuje ? poniżej wyjaśniam proste wyjaśnienie,

Znamy coś takiego jak strumienie jet stream itd... strumienie kierują rozwojem i ewolucją systemu atmosferycznego - pogodowego w troposferze, w stratosferze istnieje inny strumień - Polar Night Jet. Otacza to stratosferyczny wir polarny (SPV). Obie te formy jak słup przechyla się od Słońca w zimie, co prowadzi do intensywnego chłodzenia. Silny gradient temperatury tworzy następnie strumień strumienia i wir cykloniczny, który izoluje powietrze w komórce polarnej, i chłodzi się dalej...

Wir polarny jest normalnym zjawiskiem, który kształtuje się każdej zimy, nie ma w tym sensacji.

Poprzez proces znany jako sprzężenie stratosfery-troposfery, w stratosferze i troposferze występuje wpływ fal planetarnych o których często albo gęsto wspominałem w prognozach meteorologicznych czy klimatologicznych. Jest to falowy przepływ powietrza w środkowej i górnej troposferze - dotyczy to fal Rossby'ego - fal występujących w atmosferze o długości rzędu kilku tysięcy kilometrów - zaznaczają się w polu ciśnienia środkowej i górnej troposferze, w postaci na przemian występujących klinów wyżowych i zatok niskiego ciśnienia atmosferycznego. Duże amplitudy tych fal powodują dalekie intruzję chłodnego powietrza z północy z południe, co zazwyczaj wymiana adwekcji cząstek powoduje intensyfikację niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych, powracając do tego co napisałem powyżej, ten przepływ nie odbywa się tylko i wyłącznie z północy na południe, falowy przepływ może się rozprzestrzeniać się pionowo z troposfery do stratosfery i wpływać na obieg krążenia cyrkulacji tam - gdzie proces jako nam znany, jako średnia interakcji przepływu. Czasami jest to zafalowanie wystarczająco silne, aby mogło mocno zakłócić SPV, a kiedy to się stanie, odizolowana "kropla, bańka" zimnego powietrza, a temperatura wzrasta jako SSW aż do 50 stopni w ciągu kilku dni. Jest to tak zwane nagłe ocieplenie stratosferyczne (SSW) bardzo silne SSWs - występuje około na 6 zim na dekadę, i to zjawisko powoduje odwrócenie komórki polarnej Polar Vortex, czy można się również spotkać w innych prognozach Polar Night Jet Easterlies. Wówczas wir polarny jest przeniesiony, albo bezpośrednio podzielony na kilka pierścieni lub zniszczony. Ma to bezpośredni wpływ na naszą pogodę, ponieważ anomalię w sile i położeniu SPV i Polar Night Jet mogą rozprzestrzeniać się w dół i wpływać bezpośrednio na strumień troposferyczny. Silniejszy niż zwykle SPV wiąże się ze wzmocnionym troposferycznym strumieniem strumieniowym – a dla nas w Polsce oznacza to Westerlies Atlantycki wzór cyrkulacji łagodną zimową aurę meteorologiczną. Niekiedy może dojść do całkowitego odwrócenia obiegu - takie przykłady możemy wymienić z marca 2018 roku, z niesławną "Bestią ze Wschodu" - chłodno, zimowo, śnieżna aura meteorologiczna - ale pojęcia w meteorologii nie ma " Bestia ze wschodu" jest to zafalowanie troposferyczne albo fale planetarne, to bardzo ważne, aby dziennikarze skoro chcą być - wszystkimi w każdej dziedzinie powinni o tym wiedzieć.

Tak więc można uzasadnić, że Stratosferyczna Komórka Polarna (Stratospheric Polar Vortex) jest źródłem umiejętności prognozowania zim. Co więcej, zawsze istnieje pewne opóźnienie między rozwojem tego zjawiska w stratosferze a maksymalnym wpływem na powierzchnię (warstwa troposfery) (- 2 tygodnie), przewidywalność stratosferyczna może zapewnić zwiększoną przewidywalność rozwoju wydarzeń w ramach czasowych subsezonowych (~ 15-30 dni). Dodatkowo anomalie związane z głównym SSW utrzymują się w dolnej stratosferze jeszcze dłużej – co znowu jest źródłem umiejętności.

Specjalizację kształcę w obrębie geografii meteorologii i klimatologii, ochrony środowiska i oceanografii z hydrologią.

Przedstawiam poniżej niewyczerpalną listę stron internetowych, których używam od lat, - aby wiedzieć co się dzieje w stratosferze, badania = dla Państwa prognozy (...)..

OPRACOWANIE

LINKI

NASA Ozonewatch (MERRA-2, dane GEOS)

Diagnostyka FU Berlin ECMWF

CPC Stratosphere-Troposfera Monitoring

Monitorowanie systemu klimatycznego JMA: Cyrkulacja stratosferyczna

StratObserve (Zachary Lawrence)

Strona internetowa Hannah Attard (U. Albany)

Wykresy stratosfery Tomera Burga (U. Albany)

Analiza i prognozy Wiru Polarnego Judaha Cohena

CPC Stratosphere Globalne serie czasowe temperatury

Warunki meteorologiczne CPC i ozon w stratosferze polarnej